De masterclass van Simon van der Geest Schrijven met de klassieken die ik 30 oktober volgde, had als ondertitel: over het gebruik van klassieke verhalen in toneel, verhalen en gedichten. Naarmate de middag vorderde, raakte ik steeds meer in de greep van de gedachte dat elk nieuw verhaal op een klassieker is terug te voeren.
De term ‘klassieker’ werd breed geïnterpreteerd, zoals Van Dale het definieert: behorend tot de Griekse of Romeinse oudheid of uit vroeger tijden stammend en toch niet verouderd. Behalve Griekse mythen bleken sprookjes, bijbelverhalen én literaire klassiekers als Who is afraid of Virginia Woolf en Wachten op Godot inspiratiebronnen voor de deelnemers.
Wie een klassiek verhaal als uitgangspunt voor een nieuw verhaal neemt, moet het volgens Van der Geest niet alleen maar in een modern jasje willen steken. De kunst is om het verhaal uit te kleden, het te ontdoen van zijn keizerlijke buitenkant en de naakte waarheid over te houden. Als je weet waar het in de kern over gaat, kun je verbindingen leggen met je eigen fascinaties, met jouw herinneringen en associaties. Pas dan kun je een nieuwe jas schrijven die past als een tweede huid.
Zo werd Van der Geest gevraagd een bewerking van de Mattheus Passion te maken voor jongeren. Hoe doe je dat, zo’n barok meesterwerk terugbrengen tot een jeugdvoorstelling van een uur? De jeugdboekenschrijver die tevens theaterdocent is, deed het door de apostelen te vergelijken met een voetbalelftal met één reservespeler en Jezus de rol van coach toe te bedelen. Door de kruisiging van de Messias als een doelpunt in de kruising te verbeelden. Durf het maar! Zapp Mattheus is een verhaal waarin het meesterwerk overeind blijft, maar waarin je er door de verrassende invalshoek ineens ook een ander verhaal in leest. Alles mag dan al al geschreven zijn, het hoeft je er geenszins van te weerhouden om het nog eens te doen. Op jouw manier.
Ter voorbereiding op deze masterclass las ik de Griekse mythe Filemoon en Baukis. Toeval of geen toeval, ik trof er een thema in aan dat naadloos aansluit bij een verhaal waarmee ik al een tijdje rondloop; het verlangen om gelijk te sterven met degene met wie je al jaren samenleeft. Ik had mijn verhaalidee niet bij voorbaat met de Griekse goden in verband gebracht, maar nu zullen die zeker hun invloed uitoefenen op mijn uiteindelijke tekst.
Ik heb nog geen klassieker voor ogen waarop ik eigen werk zou willen baseren, wel zal ik voortaan steevast naar iets oerouds op zoek gaan voordat ik aan iets nieuws begin.
© Dorothée Albers